„Einvernehmensanwalt“ – adwokat niemiecki współdziałający przed sądem w Niemczech

Aby móc świadczyć pomoc prawną w Niemczech w sprawach objętych przymusem adwokackim polscy adwokaci oraz radcowie prawni muszą zawrzeć tzw. „Einvernehmen“ (Porozumienie o współdziałaniu) z niemieckim adwokatem.

Polscy adwokaci oraz radcowie prawni są uprawnieni zgodnie z przepisami prawa obowiązującego w Niemczech do świadczenia pomocy prawnej o charakterze tymczasowym przed niemieckimi sądami oraz urzędami. 

Aby móc świadczyć pomoc prawną w Niemczech w sprawach objętych przymusem adwokackim polscy adwokaci oraz radcowie prawni muszą zawrzeć tzw. „Einvernehmen“ (Porozumienie o współdziałaniu) z niemieckim adwokatem. 

W przypadku nie zawarcia porozumienia z niemieckim adwokatem bądź zawarcia go z uchybieniem terminu bądź wymagań formalnych, wszystkie czynności procesowe podjęte przez polskiego adwokata bądź radcę prawnego są bezskuteczne, co może prowadzić do przegrania sprawy, wyłącznie z tej przyczyny. 

W swej długoletniej praktyce zawodowej, działając, jako niemiecki adwokat wielokrotnie zapewniałem zawarcie odpowiedniego porozumienia o współdziałaniu przed sądami i urzędami niemieckimi z polskimi adwokatami oraz radcami prawnymi, co umożliwiało im działanie w sprawie i reprezentowanie interesów klienta zgodnie z obowiązującymi przepisami na terenie Niemiec. 

Poniżej przedstawiona ogólna informacja dotycząca współdziałania z niemieckim adwokatem na terenie Niemiec przy świadczeniu pomocy prawnej o charakterze czasowym:

I. Ogólne zasady

Świadczenie pomoc prawnej przez kwalifikowanych pełnomocników z krajów należących do Unii Europejskiej, Norwegii, Szwajcarii oraz Islandii („ Adwokat Europejski”) regulowane jest przez  niemiecką ustawę o czynnościach adwokatów europejskich w Niemczech z dnia 09.03.2000 r. („EuRaG” Gesetz über die Tätigkeit Europäischer Rechtsanwälte in Deutschland vom 09.03.2000)

Zgodnie z przepisami EuRaG europejscy adwokaci (również adwokaci oraz radcowie prawni z Polski) są uprawnieni do wykonywania stałej praktyki na terenie Niemiec jak również do czasowego świadczenia pomocy prawnej przed niemieckimi sądami i urzędami. W zakresie przysługujących im uprawnień traktowani są oni jak adwokaci niemieccy.

II. Wyjątek 

Adwokat europejski nie jest uprawniony do występowania przed niemieckim trybunałem federalnym [Bundesgerichtshof] w sprawach cywilnych.

III. Ograniczenia 

1. Przymus adwokacki w ramach świadczenia pomocy prawnej o charakterze tymczasowym 

Adwokat europejski może występować przed sądami niemieckimi, w których obowiązuje przymus adwokacki (czyli przed takimi gdzie obowiązkowa jest reprezentacja przez adwokata), tylko w porozumieniu z niemieckim adwokatem (Einvernehmensanwalt).

Przymus adwokacki występuje w poniższych przypadkach:

Sądy cywilne

  • Amtsgericht in familienrechtlichen Verfahren - Sąd Rejonowy w sprawach rodzinnych (np. rozwód)
  • Landgericht - Sąd Okręgowy (w przypadku wartości sporu od 5.000 EUR)
  • Oberlandesgericht-  Wyższy Sąd Krajowy ( Sąd II instancji od orzeczeń wydanych przez Landgericht 
  • Bundesgerichtshof- Trybunał Federalny 

Sądy pracy

  • Landesarbeitsgericht- Krajowy Sąd Pracy (Sąd II instancji od orzeczeń wydanych przez Arbeitsgericht) 
  • Bundesarbeitsgericht - Federalny Sąd Pracy 

Sądy administracyjne

  • Oberverwaltungsgericht - Krajowy Sąd Administracyjny
  • Bundesverwaltungsgericht - Federalny Sąd Administracyjny

Sąd ds. socjalnych 

  • Bundessozialgericht- Federalny Sąd Socjalny

Sąd skarbowy

  • Finanzgerichtshof - Federalny Trybunał Skarbowy

 

2. Tymczasowe aresztowanie

Jeżeli wobec Mocodawcy adwokata zagranicznego stosowany jest tymczasowy areszt, adwokat zagraniczny może uzyskać widzenie z klientem wyłącznie w towarzystwie adwokata współdziałającego „Einvernehmensanwalt” oraz wyłącznie za jego pośrednictwem porozumiewać się z klientem w drodze korespondencyjnej (§ 30 EuRaG)  

 

IV. Konsekwencje działania bez adwokata współdziałającego (Einvernehmensanwalt)

Jeśli w danym postępowaniu istnieje przymus adwokacki, a Adwokat europejski nie działa z uprzednio skutecznie ustanowionym porozumieniem z niemieckim adwokatem, to czynności podjęte przez adwokata europejskiego są nieskuteczne i nie mogą zostać uwzględnione. 

 

Czynności adwokata europejskiego dokonane bez współdziałania z adwokatem niemieckim działającym jako „Einvernehmensanwalt”, jak np. zgłoszenie obrońcy w sprawie bądź wniesienie środka prawnego nie zostaną uwzględnione w postępowaniu. Wobec klienta adwokata europejskiego może zostać wydany wyrok zaoczny lub może upłynąć termin do złożenia przez niego środków odwoławczych, jeżeli dana czynność nie zostanie skutecznie podjęta we współdziałaniu z adwokatem niemieckim. 

 

V. Zawiązanie porozumienia o współdziałaniu z adwokatem niemieckim 

 

Aby porozumienie zgodnie z § 28 EuRaG, zostało skutecznie zawarte, należy przestrzegać następujących zasad:

  1. Porozumienie o współdziałaniu musi zostać zawarte przed wykonaniem jakichkolwiek czynności przez adwokata europejskiego
    Porozumienie o współdziałaniu nie może zostać ustanowione z mocą wsteczną. W związku z brakiem porozumienia o współdziałaniu nie ma możliwości konwalidowania czynności podjętych przez Adwokata europejskiego. 
  2. Porozumienie o współdziałaniu musi zostać ustanowione pisemnie.
    Adwokat europejski oraz adwokat niemiecki muszą podpisać pisemną umowę, na mocy której adwokat europejski w oznaczonym postępowaniu (wskazany sąd, strony, sygnatura akt) w porozumieniu z niemieckim adwokatem rozpocznie świadczenie pomocy prawnej. 
  3. Adwokat europejski jest obowiązany poinformować sąd bądź urząd, iż działa w porozumieniu o współdziałaniu z adwokatem niemieckim, przy podjęciu pierwszej czynności w sprawie.

Adwokat europejski musi, zatem już w pierwszym piśmie procesowym, skierowanym do sądu w sprawie, w której występuje przymus adwokacki, pisemnie wskazać, że działa on w porozumieniu z adwokatem niemieckim.

Jeżeli powyższy obowiązek nie zostanie dopełniony przez Adwokata europejskiego to czynności przez niego podjęte będą bezskuteczne i brak będzie możliwości ich konwalidacji z mocą wsteczną. 

Zalecane jest, aby do pierwszego pisma procesowego złożonego w sprawie dołączyć kopie legitymacji oraz pisemne upoważnienie do działania w sprawie.

Ponadto zaleca się dokonanie zawiadomienia o czasowym świadczeniu pomocy prawnej na terenie Niemiec do właściwej izby adwokackiej. Dla polskich adwokatów oraz radców prawnych jest to izba adwokacka w Brandenburgii w Niemczech (Rechtsanwaltskammer des Landes Brandenburg).

VI.Działalność adwokata niemieckiego współdziałającego (Einvernehmensanwalt)

Działalność adwokata niemieckiego działającego w porozumieniu z Adwokatem europejskim jest ograniczona do ustanowienia porozumienia o współdziałaniu w sprawie.

Co do zasady przepisy nie nakładają na adwokata niemieckiego działającego jako Einvernehmensanwalt żadnych dodatkowych obowiązków. Niemiecki adwokat współdziałający nie jest związany stosunkiem zlecenia z klientem adwokata europejskiego.  Przepisy nie nakładają obowiązku udzielania porad prawnych przez adwokata niemieckiego zarówno adwokatowi zagranicznemu jak i jego klientowi, ani uczestniczenia w rozprawach.  Oczywiście strony mogą ustalić w ramach porozumienia inne warunki współpracy, obejmujące również udzielanie porad, czy uczestnictwo w rozprawach. 

 

VII.Wynagrodzenie adwokata niemieckiego współdziałającego (Einvernehmensanwalt)

Wynagrodzenie adwokata niemieckiego, który działa jako adwokat współdziałający (Einvernehmensanwalt) naliczane jest według niemieckiej ustawy o wynagrodzeniu adwokackim (Rechtsanwaltsvergütungsgesetz). Wynagrodzenie zależne jest od wartości przedmiotu sporu. Adwokat niemiecki współdziałający, który zawarł porozumienie o współdziałaniu z Adwokatem europejskim, jest uprawniony do otrzymania wynagrodzenia za czynności adwokackie w kwocie odpowiadającej niemieckim stawkom adwokackim.  

VIII. Podsumowanie

Jak powyżej wskazano, w przypadku, gdy polski adwokat lub radca prawny zamierza reprezentować swojego mandanta np. w postępowaniu cywilnym toczącym się przed sądem okręgowym na terenie Niemiec (przymus adwokacki!) musi on zawrzeć porozumienie o współdziałaniu z adwokatem niemieckim, który będzie działał jako Einvernehmensanwalt. W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko przegrania przez niego sprawy z przyczyn formalnych.  Ustanowienie skutecznego porozumienia o współdziałaniu obwarowane jest, bowiem koniecznością spełnienia szeregu warunków formalnych.